فناوری آموزشی می‌تواند نقشی مهم در جوامعی که از بحران‌ها رنج می‌برند ایفا کند و به کودکان فرصتی برای یادگیری شخصی‌سازی‌شده بدهد، حتی زمانی که مدارس بسته هستند یا زیرساخت‌ها کمبود دارند. در یک سری مقالات سال گذشته، من با کارشناسانی صحبت کردم که راه‌حل‌های فناوری آموزشی برای آموزش کامل کودکان ایجاد کرده‌اند. همه‌ی آنها توافق دارند که این راه‌حل‌ها باید فراتر از پر کردن شکاف‌های آموزشی باشند. اما من این سوال را داشتم: آیا فناوری آموزشی می‌تواند تنوع و شمولیت را در جوامعی که به آن دسترسی دارند، ترویج دهد؟
فناوری آموزشی از کودکان و جامعه حمایت می‌کند
آیا فناوری آموزشی می‌تواند از یادگیری برای کودکان آسیب‌دیده از بحران‌ها فراتر برود؟
ماروا زاهر، هماهنگ‌کننده برنامه جهانی “منتظر نمانید برای یادگیری” در سازمان War Child، معتقد است که می‌تواند. این برنامه به‌منظور کمک به کودکان آسیب‌دیده از بحران‌ها برای یادگیری خواندن و ریاضیات در محیط‌های آموزشی رسمی و غیررسمی طراحی شده است. اپلیکیشن دیجیتال “منتظر نمانید برای یادگیری” که توسط وزارت‌های آموزش و پرورش تأیید شده، می‌تواند روی تبلت‌ها پیش‌بارگذاری شود و به‌طور آفلاین استفاده شود، بنابراین کودکان حتی بدون اینترنت می‌توانند از آن استفاده کنند. این برنامه به ویژه در زمینه‌های سواد پایه و مهارت‌های ریاضی به بهبود نتایج یادگیری کودکان کمک می‌کند. زاهر اشاره می‌کند که این اپلیکیشن علاوه بر اینکه نیازهای مختلف کودکان را از طریق مسیرهای یادگیری متفاوت پاسخ می‌دهد، به مقابله با استیگما و تصورات نادرست در جوامع نیز پرداخته است.
ترویج شمولیت و مبارزه با تصورات نادرست با فناوری آموزشی
برای کودکانی که در جوامع خود با تبعیض مواجه هستند یا در محیط‌های جدید احساس طرد می‌کنند، دیدن خود و تجربیاتشان در قالب شخصیت‌های بازی می‌تواند برایشان قدرت‌بخش باشد. زاهر می‌گوید که کودکانی که با تبعیض مواجه هستند، در فرایند ساخت این اپلیکیشن شرکت کردند تا مطمئن شویم که شخصیت‌ها به‌طور حساس و درست نشان داده شده‌اند. زاهر توضیح می‌دهد: “مشارکت کودکان آسیب‌دیده از بحران به آنها فرصتی می‌دهد تا روایت خودشان را در بازی شکل دهند.”
“شامل کردن شخصیت‌های مختلف می‌تواند به مقابله با تصورات نادرست کمک کند و همدلی و درک را میان کودکان تقویت کند.”
زاهر می‌گوید: “کودکان پناهنده سوری در لبنان در انتخاب شخصیت‌ها برای نسخه لبنانی بازی مشارکت داشتند، از جمله دختری که ویلچر دارد. در اوگاندا، کودکان پناهنده جنوبی سودان و کودکان اوگاندایی شخصیت‌هایی با آلبینیسم اضافه کردند. همچنین شخصیت‌هایی ایجاد کردیم که نقش‌های جنسیتی سنتی را به چالش می‌کشند.” در لبنان، ادغام کودکان دارای معلولیت در مدارس هنوز چالشی است. در برخی از مناطق اوگاندا، ترس و تصورات نادرستی درباره کودکان با آلبینیسم وجود دارد. در هر دو کشور، نگرش‌های فرهنگی که آموزش پسران را مهم‌تر از دختران می‌دانند، هنوز هم وجود دارد، اگرچه تلاش‌هایی برای بهبود دسترسی دختران به آموزش صورت گرفته است. شامل کردن شخصیت‌های مختلف می‌تواند کمک کند تا این تصورات غلط شکسته شود و همدلی و درک میان کودکان تقویت شود.
درج شمولیت در اجرای فناوری آموزشی
شمولیت فقط در طراحی بازی اهمیت ندارد، بلکه در نحوه اجرای آن نیز باید به آن توجه شود. زاهر می‌گوید: “حتی اگر طراحی بازی شمولیت‌محور باشد، در مرحله اجرا مشکلاتی پیش می‌آید.” برای اینکه برنامه “منتظر نمانید برای یادگیری” به کودکانی که دسترسی کمتری دارند برسد، زمان‌بندی اجرای آن در کلاس به گونه‌ای است که همه کودکان بتوانند شرکت کنند.
زاهر می‌گوید: “در اوگاندا، ما برنامه را در ساعات مدرسه اجرا می‌کنیم تا از طرد کودکان، به‌ویژه دخترانی که مسئولیت‌های خانگی دارند یا باید از خواهر و برادرهای خود مراقبت کنند، جلوگیری کنیم.” این به این معنی است که هیچ‌کس مجبور نیست برای شرکت در برنامه مسافت زیادی را طی کند. همچنین در لبنان، برنامه در بعدازظهرها برگزار می‌شود تا کودکان پس از پایان کارهای خانگی بتوانند شرکت کنند.
هیچ کودکی را پشت سر نگذارید
در مناطق آسیب‌دیده از بحران‌ها، اطمینان از اینکه فناوری آموزشی به همه کودکان می‌رسد، کار سختی است. زاهر می‌گوید: “بهترین راه برای رسیدن به کودکان بیشتر از طریق جامعه است.” به همین دلیل برنامه همیشه با مشارکت جوامع طراحی می‌شود تا نیازهای آنها را برآورده کند. “وقتی به جوامع اجازه داده می‌شود که راه‌حل‌های فناوری آموزشی را طراحی کنند و دولت هم از آن حمایت کند، این باعث می‌شود که آنها بتوانند دسترسی به برنامه را گسترش دهند.”
نظرات کاربران